Odpowiedzialność Inwestora wobec podwykonawcy robót budowlanych

Kwestia solidarnej odpowiedzialności inwestora za zapłatę wynagrodzenia podwykonawców z tytułu wykonanych robót budowlanych od samego początku budziła spore kontrowersje w praktyce oraz w orzecznictwie sądów powszechnych oraz Sądu Najwyższego.

Zasadniczy w tym względzie art. 6471 Kodeksu cywilnego został w ostatnim czasie znacząco zmodyfikowany przez ustawodawcę. Z dniem 1 czerwca 2017 r. weszła bowiem w życie ustawa z dnia 7 kwietnia 2017 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia dochodzenia wierzytelności (Dz. U. z 2017, poz. 933), która nadała nowe brzmienie ww. artykułowi Kodeksu cywilnego.

W założeniu ustawodawcy przedmiotowa nowelizacja ma doprowadzić do zwiększenie pewności sytuacji prawnej uczestników procesu budowlanego oraz wyeliminować dotychczasowe wątpliwości związane z wykładnią ww. art. 6471 Kodeksu cywilnego.

Z perspektywy inwestora istotne jest wprowadzenie do przepisów Kodeksu cywilnego górnej granicy jego odpowiedzialności w stosunku do podwykonawcy, któremu przysługuje roszczenie o zapłatę wynagrodzenia względem inwestora. Aktualnie granicę tę stanowi wysokości wynagrodzenia należnego wykonawcy od inwestora za określony zakres robót budowlanych. Nawet więc jeśli podwykonawca uzgodnił z wykonawcą wyższą wysokość wynagrodzenia za wykonanie danego zakresu, nie będzie on mógł domagać się od inwestora jego zapłaty w części przekraczającej wysokość wynagrodzenia ustaloną w realizacjach inwestor – wykonawca.

Korzystne dla inwestora jest również wydłużenie okresu zgłoszenia sprzeciwu odnośnie wykonywania danych robót przez podwykonawcę z dotychczasowych 14. do 30. dni liczonych od daty zgłoszenia podwykonawcy inwestorowi. Sprzeciw powinien przy tym zostać zgłoszony zarówno wykonawcy, jak i podwykonawcy, przy czym dla swojej ważności wymagane jest zachowanie formy pisemnej. Sprzeciw powinien być zgłoszony w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Co równie istotne z regulacji ujętej w art. 6471 Kodeksu cywilnego usunięte zostało pojęcie „zastrzeżeń” inwestora, które funkcjonowało dotychczas obok pojęcia „sprzeciwu” i które budziło wiele kontrowersji interpretacyjnych.

Ustawodawca odstąpił również od obowiązku przedstawienia inwestorowi umowy z podwykonawcą lub jej projektu wraz z dokumentacją projektową, na rzecz pisemnego (pod rygorem nieważności) zgłoszenia podwykonawcy wraz z określeniem szczegółowego przedmiotu wykonywanych przez niego robót, które nie będzie wymagane o ile inwestor i wykonawca uzgodnią w łączącej ich umowie szczegółowy przedmiot robót budowlanych wykonywanych przez oznaczonego podwykonawcę.